41 / 108
39
KATILIM BANKALARI 2016
dünyada en yüksek büyümeyi gösteren ilk
10 ülke arasında yer almasını sağlamıştır.
Hong Kong, 2015 yılında 1 milyar ABD
doları değerinde bir Sukuk daha ihraç
etmiş, böylece ülkenin toplam ihracı, diğer
tüm ekonomilerden daha hızlı bir şekilde
büyümüştür.
Bu arada, İtalya ve Hindistan’da yönetilen
faizsiz fonlar, faizsiz finans varlıklarındaki
büyümeyi desteklemiştir.
Son olarak, 2012 yılında faizsiz finansmanı
resmen kabul eden Umman’daki büyüme;
faizsiz bankacılık, Tekafül ve Sukuk ihracı
kombinasyonuyla sağlanmıştır.
Suudi Vizyonu 2030 ve İran’ın küresel
piyasalara dönüşü, sistem için önemli
ivmeler olacaktır.
Suudi Arabistan’ın reform planı Vizyon
2030, petrol fiyatlarında meydana gelen
düşüşün ardından ortaya atılmış ve ülkenin
petrol gelirine bağlılığını azaltmak üzere
tasarlanmış bir plandır. 2030 yılına kadar
devletin petrol dışı gelirinin 1 trilyon SR’ye
(267 milyar ABD doları) çıkarılmasını ve
özel sektörün GSYH’ye katkısının %65’e
yükseltilmesini öngören bu plan, faizsiz
bankacılık ve Sukuk açısından yeni fırsatları
işaret etmektedir.
2015’te %15 büyüyen İslami finans
varlıklarıyla zorlu şartlara dayanıklılığını
kanıtlamış olan İran, 434 milyar ABD dolarına
ulaşan toplam varlık değeriyle dünyanın
en büyük ikinci faizsiz finans piyasası
konumundadır. 2016 yılının başlarında BM,
AB ve ABD tarafından İran’a uygulanan
yaptırımların büyük bir kısmı kaldırılarak
potansiyel olarak küresel finans piyasalarına
erişimi sağlanmıştır. İranlı şirketlerin Batılı
piyasalardan sermaye sağlamaları kısıtlanmış
olmasına rağmen İran, büyüyen ve petrole
daha az bağımlı hale gelen ekonomisine
yatırım yaparak riskini çeşitlendirmek
isteyen Orta Doğulu yatırımcıların ilgisini
çekmektedir.
Faizsiz finans sistemi çekirdek
piyasaların dışında da
gelişimine devam etmektedir.
Çekirdek piyasalardan
Malezya’nın ardından diğer
Güneydoğu Asya ülkeleri
de endüstrinin sahip olduğu
potansiyelin farkına varma
sürecindedir.
Kaynak: ICD Thomson Reuters
KİK
Güney Doğu
Asya
Avrupa
Kuzey
Amerika
Diğer
MENA
Güney
Asya
Sahra-altı
Afrika
Diğer Asya
749.339
425.305
187.610
46.059
41.036
1.346
308
83
Bölgelere Göre Faizsiz Bankacılık Varlıkları, 2015 (milyon ABD doları)
Ülkenin gelecek on yıl içinde altyapı
geliştirme programı kapsamında petrol
sektörü için 100 milyar ABD dolarlık
projelerle birlikte 1 trilyon ABD doları
tutarında dış finansman ihtiyacı olacağı
öngörülmektedir. İran’ın bankacılık sistemi
tamamen Şeriata uyumlu olduğundan bu
projeler, altyapı projeleri için tercih edilen
fon kaynağı olarak küresel faizsiz finans
piyasasına -özellikle Sukuk açısından- önemli
bir ivme kazandıracaktır.
Uluslararası yaptırımların kaldırılmasından
sonra, Avrupa ve ABD bankaları mesafeli
duruşlarını sürdürmelerine rağmen, İran’ın
faizsiz finans ve petrol sektörleri, yavaş
yavaş da olsa küresel ekonomiye yeniden
girecektir. Bu yavaş girişin bir başka nedeni
de, ülkedeki bankacılık sektörünün gözetim
ve likidite açısından düzenleyici reforma ve
aynı zamanda küresel bankacılık sistemine
hızlı uyum sağlamaya (bankalar için Basel
sermaye yeterliliği gerekliliklerini yerine
getirmek gibi) ihtiyacı olmasıdır.
Batı’daki faizsiz finans piyasalarındaki
gelişmeler de olumludur.
İngiltere ekonomisi Brexit oylamasının
şokunu çabuk atlatsa da, ekonomideki
yavaşlama eğilimi ve Pound’un son 30 yılın
en düşük seviyesine inmesi, en azından kısa
vadede zorlu bir dönemi işaret etmektedir.
Uzun dönemde ise, 4 milyar ABD dolarını
aşan faizsiz bankacılık varlıklarıyla Batı’daki
en geniş faizsiz finans piyasası olan İngiltere,
AB’den uzaklaşmasıyla bu alandaki lider
pozisyonunu daha güçlendirebilecektir.
İngiltere’nin altyapı yatırımlarında AB
fonlarından yararlanamamasını faizsiz finans
fonlarına yönelerek gidermeye çalışacağı,
özellikle altyapı ve yenileme yatırımlarının
finansmanında Sukuka başvuracağı
düşünülmektedir. Bu gelişmeler faizsiz
finans sisteminin gelişmesine olumlu etkiler
yapacaktır.
Avrupa ve Kuzey Amerika’daki ülkelerde,
Brexit’in İngiliz gayrimenkulünü düşük
Pound/ABD doları kuru nedeniyle kârlı