37
KATILIM BANKALARI 2016
Büyümenin ana kaynağı, toplam faizsiz
finans varlıklarının yaklaşık %73’ünü temsil
eden faizsiz bankacılık olmuştur.
Aynı dönem itibarıyla varlık dağılımına
bakıldığında;
·
faizsiz bankacılık toplam varlıklarının
1.451 milyar ABD doları (%73),
·
Sukuk piyasası varlıklarının toplam
değerinin 342 milyar ABD doları (%17),
·
faizsiz fonların toplam değerinin
66,4 milyar ABD doları (%3),
·
Tekafül işlemlerine konu varlıkların
toplamının 37,7 milyar ABD doları (%2),
·
diğer faizsiz finansal kurumların varlık
toplamının ise 106,4 milyar ABD doları
(%5) olduğu görülmektedir.
Global faizsiz finans sisteminde faaliyet
gösteren kuruluşların sayısı 1.329’dur.
Bunlardan 480’i faizsiz bankacılık esasında
hizmet sunan katılım bankaları, 322’si Tekafül
şirketleri, 527’si ise diğer finansal kurumlardır.
Global faizsiz finans sistemi kapsamındaki
varlıklar incelendiğinde, 447 milyar ABD doları
yönetilen varlık büyüklüğü ile ilk sırada Suudi
Arabistan’ın bulunduğu görülmektedir. İkinci
sırada 434 milyar ABD doları varlık büyüklüğü
ile yer alan İran’ı, 414 milyar ABD doları ile
Malezya izlemektedir. Bu üç ülke, toplam
global faizsiz varlıkların %65’ine sahiptir.
Faizsiz bankacılıkta ise 379,7 milyar
ABD doları varlık büyüklüğü ile İran başı
çekmektedir. Faizsiz bankacılıkta ilk üç
sıradaki ülke, varlıkların %61’ini yönetmektedir.
Malezya, 188,7 milyar ABD dolarlık Sukuk
ve 39,5 milyar ABD dolarlık diğer faizsiz
finansal kurum varlıkları ile adı geçen
kategorilerin lideri konumundadır. Suudi
Arabistan ise faizsiz fonlarda ve Tekafülde
sırasıyla 22,3 milyar ABD doları ve 14,2 milyar
ABD doları tutarındaki varlık hacimleri ile ilk
sıradadır.
2015 yılında varlıklarda düşüş yaşanan
tek sektör, diğer faizsiz finansal kurumlar
olmuştur.
Sukuk ve faizsiz fonlar, tüm faizsiz finans
varlıkları arasında en güçlü büyümeyi
Global faizsiz finans sisteminde
faaliyet gösteren kuruluşların
sayısı 1.329’dur. Bunlardan
480’i faizsiz bankacılık esasında
hizmet sunan katılım bankaları,
322’si Tekafül şirketleri, 527’si
ise diğer finansal kurumlardır.
Kaynak: ICD Thomson Reuters
2012
2014
2016
2018
2020
2013
2015
2017
2019
2021
1.692.890
1.658.971
1.863.970
2.003.542
2.206.986
2.436.936
2.692.706
2.956.126
3.246.862
3.539.897
Faizsiz Finans Varlıklarının Gelişimi 2012‑2021 (milyon ABD doları)
gösteren faizsiz sermaye piyasaları varlık
türleri olmayı sürdürmüştür.
Sukuk piyasası 2015 yılında 2014’e göre %14,
faizsiz fonlar ise %15 büyümüştür. Faizsiz
bankacılık ve Tekafül sektörleri aynı dönemde
sırasıyla %6 ve %11 büyüme göstermiştir.
Sadece diğer faizsiz finansal kurumlar toplam
varlıkları, ABD doları karşısında devalüasyon
yaşanan Malezya’nın toplam varlıklarındaki
düşüşün aşağı çekmesiyle %3 oranında
azalmıştır. Ayrıca, dünya çapında en fazla
faizsiz finans kurumu sayısına (76) sahip olan
Kuveyt’te, bu kurumların büyük bir kısmının
yatırıma dayalı olması ve 2015’teki ekonomik
yavaşlamadan olumsuz etkilenmeleri
nedeniyle toplam varlıklarının gerilemesi,
diğer faizsiz finansal kurumlar toplam
varlıkları üzerinde önemli ölçüde düşüş
baskısı oluşturmuştur.
Diğer MENA ülkeleri toplam faizsiz finans
varlıklarında Güneydoğu Asya’yı geride
bırakmaktadır.
Malezya faizsiz finans konusunda Güneydoğu
Asya’nın kalesidir. Fakat İslami finans
varlıklarındaki azalma sonucunda, Brunei,