25 / 108
23
KATILIM BANKALARI 2016
Dış Ticaret ve Ödemeler Dengesi
milyon ABD doları
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
İhracat (FOB)
113.883 134.907 152.462 151.803 157.610 143.839 142.606
İthalat (CIF)
185.544 240.842 236.545 251.661
242.177 207.234 198.602
Dış Ticaret Dengesi
-71.661
-105.935 -84.083 -99.859 -84.567 -63.395 -55.996
Dış Ticaret Hacmi
299.428 375.749 389.007 403.464 399.787 351.073 341.208
Dış Ticaret Hacmi/GSYH (%)
38,8
45,2
44,7
42,5
42,9
40,8
39,8
İhracat/İthalat (%)
61,4
56,0
64,5
60,3
65,1
69,4
71,8
Enerji İthalatı
38.497
54.117
60.116 55.916 54.889 37.842
27.154
Brent Petrol Varil Fiyatı (ABD doları)
80,2
113,4
112,0
109,4
97,5
52,5
44,0
Cari İşlemler Dengesi
-44.616 -74.402 -47.962 -63.621
-43.597
-32.118 -32.605
Cari İşlemler Dengesi/GSYH (%)
-5,8
-8,9
-5,5
-6,7
-4,7
-3,7
-3,8
Altın Hariç Cari İşlemler Dengesi
-44.163 -69.624 -53.671
-51.842 -39.701
-36.073 -34.395
Altın Hariç Cari İşlemler Dengesi/GSYH (%)
-5,7
-8,4
-6,2
-5,5
-4,2
-4,2
-4,0
Seyahat Gelirleri
22.585 25.054 25.345 27.997 29.552
26.616 18.743
Net Doğrudan Yatırım
-7.617
-13.812
-9.522 -9.269
-5.781
-12.455 -8.998
Doğrudan Yatırım Girişi
9.099
16.182
13.628 12.896 12.828
17.550
12.116
TCMB Brüt Döviz Rezervleri
80.721
78.458 99.923 110.928 106.902 92.922
92.051
TCMB Toplam Rezervler
110.027 110.510 137.518 147.880 141.854 128.077 129.555
Kaynak: TÜİK, TCMB
Ülkelere Göre Yıllık İhracat (en çok ihracat yapılan 10 ülke)
Bin ABD doları
2016 Payı %
2015 Payı % Değişim %
Toplam
142.544.457
143.838.871
Almanya
14.000.020
9,8
13.417.033 9,3
4,3
İngiltere
11.686.650
8,2
10.556.393 7,3
10,7
Irak
7.637.880
5,4
8.549.967 5,9
-10,7
İtalya
7.581.176
5,3
6.887.399 4,8
10,1
ABD
6.623.447
4,6
6.395.842 4,4
3,6
Fransa
6.022.938
4,2
5.845.032
4,1
3,0
BAE
5.407.149
3,8
4.681.255 3,3
15,5
İspanya
4.989.045
3,5
4.742.270 3,3
5,2
İran
4.966.510
3,5
3.663.760 2,5
35,6
Hollanda
3.589.630
2,5
3.154.867 2,2
13,8
Kaynak: TÜİK
Ülkelere Göre Yıllık İthalat (en çok ithalat yapılan 10 ülke)
Bin ABD doları
2016 Payı %
2015 Payı % Değişim %
Toplam
198.617.392
207.234.359
Çin
25.440.726 12,8
24.873.457 12,0
2,3
Almanya
21.474.093 10,8
21.351.884 10,3
0,6
Rusya Federasyonu
15.162.363 7,6
20.401.757 9,8
-25,7
ABD
10.867.787 5,5
11.141.462 5,4
-2,5
İtalya
10.219.003
5,1
10.639.042
5,1
-3,9
Fransa
7.364.722 3,7
7.597.687 3,7
-3,1
Güney Kore
6.384.163 3,2
7.057.439 3,4
-9,5
Hindistan
5.757.172 2,9
5.613.515 2,7
2,6
İspanya
5.679.305 2,9
5.588.524 2,7
1,6
İngiltere
5.320.631
2,7
5.541.277 2,7
-4,0
Kaynak: TÜİK
Ham petrol fiyatlarının artış
kaydetmesiyle beraber enerji
enflasyonunda sert bir yükseliş
kaydedilmiştir.
Çekirdek enflasyon göstergelerinde
belirginleşen iyileşme eğilimi sona ermiştir.
2016 yılı sonunda tüketici enflasyonu (TÜFE)
%8,53 olmuştur. Temmuz ayı sonrasında
kademeli bir yavaşlama eğilimi sergileyen
tüketici enflasyonu, Aralık ayında önemli
bir yükseliş göstererek enflasyon hedefi
etrafındaki belirsizlik aralığının üzerinde
gerçekleşmiştir. Bu gelişmede Türk lirasındaki
değer kaybı, vergi ayarlamaları ve gıda
fiyatlarındaki kısmi yükseliş etkili olmuştur.
Alt gruplar bazında incelendiğinde çeyrek
genelinde enerji fiyatları, Aralık ayında ise
alkol-tütün, gıda ve temel mal fiyatlarındaki
gelişmeler öne çıkmıştır. Türk lirasında Eylül
ayı sonrasındaki zayıflamanın ilk yansıması
döviz kuru geçişkenliği görece hızlı olan
enerji fiyatları üzerinde izlenmiştir. Buna
ek olarak, ham petrol fiyatlarının da artış
kaydetmesiyle enerji enflasyonu sert bir
yükseliş kaydetmiştir.
Yurt içi üretici fiyatları (Yİ-ÜFE) ise imalat
sanayi fiyatlarındaki gelişmelerin etkisiyle
%9,94’e yükselmiştir. Bu dönemde başta
petrol ve metal olmak üzere uluslararası
emtia fiyatları artarak üretici fiyatlarını
olumsuz yönde etkilemiş, buna bağlı olarak
fiyat artışlarının üretici fiyatları alt gruplarının
geneline yayıldığı izlenmiştir.